Hòa giải ở cơ sở không chỉ là cách giải quyết tranh chấp có hiệu quả mà còn là một phương thức phổ biến, giáo dục pháp luật thiết thực, nhằm giữ gìn, duy trì đoàn kết trong nội bộ Nhân dân; phòng ngừa, hạn chế tội phạm, vi phạm pháp luật, góp phần xây dựng và nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật trong cộng đồng dân cư; hướng tới xây dựng một xã hội đồng thuận, đoàn kết, cùng thực hiện những nhiệm vụ cách mạng do Đảng và Nhà nước đề ra.
Tổ hòa giải ở cơ sở là tổ chức tự quản của Nhân dân thực hiện việc hòa giải những mâu thuẫn trong Nhân dân theo quy định của pháp luật, góp phần không nhỏ trong công tác đảm bảo ANTT tại địa phương. Xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, đột phá của công tác quản lý hành chính, thời gian vừa qua tại một số địa bàn, lực lượng Công an xã đã trực tiếp tham gia vào các tổ hòa giải. Hơn ai hết, các bác Trưởng thôn hay Tổ trưởng tổ dân phố là người hiểu rõ vai trò của lực lượng Công an xã trong việc giải quyết những mâu thuẫn lớn, nhỏ trên địa bàn.
Tại cơ sở, lực lượng Công an xã luôn kịp thời tham mưu công tác hòa giải; quy tụ, tập hợp và nâng cao trách nhiệm của các lực lượng, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội như: Mặt trận Tổ quốc, Hội Cựu chiến binh, Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn thanh niên, Hội Người cao tuổi,… cùng tích cực tham gia hòa giải các mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân với phương châm “Giải quyết dứt điểm từ cơ sở”, không để kéo dài, phức tạp, ảnh hưởng đến tình hình ANTT tại địa phương. Để nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở, cần phải luôn quan tâm đổi mới, sáng tạo cách làm; không ngừng nâng cao kiến thức chuyên môn, am hiểu pháp luật, tạo dựng được uy tín, đạo đức, có mối quan hệ tốt đẹp với Nhân dân; phải luôn nghiên cứu, đổi mới công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để làm sao dễ nhất giúp người dân thực sự hiểu biết quyền và nghĩa vụ khi tham gia các quan hệ xã hội, quyền và nghĩa vụ pháp lý trong đấu tranh tội phạm, phát huy sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của mỗi gia đình và toàn xã hội, góp phần nâng cao nhận thức trong giải quyết các vấn đề phát sinh trong sinh hoạt, không để xảy ra mâu thuẫn.
Do đó, có thể thấy lực lượng Công an xã có vai trò quan trọng trong công tác hòa giải ở cơ sở nhằm phòng ngừa tội phạm từ sớm, từ xa, từ cơ sở. Thế nhưng hiện nay, sự lớn mạnh của lực lượng Công an luôn là “cái gai trong mắt” của các thế lực thù địch, phản động. Chúng đang từng ngày, từng giờ, dùng mọi thủ đoạn để chống phá, xuyên tạc. Một trong những thủ đoạn quen thuộc là chia rẽ mối quan hệ đoàn kết giữa lực lượng Công an với quần chúng nhân dân thông qua thủ đoạn cắt, ghép hình ảnh, video liên quan đến lực lượng Công an trong lúc làm việc, tiếp xúc với Nhân dân (trong đó có cả việc hòa giải) để ngụy tạo hình ảnh, nói xấu cán bộ Công an, kích động nhằm làm mất niềm tin ở quần chúng nhân dân về lực lượng CAND Việt Nam.
Vì vậy, bên cạnh sự nỗ lực không ngừng của lực lượng Công an cũng rất cần sự hỗ trợ tận tình của người dân. Dẫu cho các thế lực thù địch, phản động bên ngoài có ra sức quấy phá, bôi nhọ, chúng ta cần phải có bản lĩnh, kiên định, không tin theo những luận điệu sai trái ấy; tích cực thực hiện phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” tại cơ sở; luôn tin yêu, cỗ vũ, động viên hết mình đối với lực lượng Công an để họ hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Sự tin yêu này là “viên thuốc bổ quý báu” để thúc đẩy tinh thần cống hiến của lực lượng Công an./.