Nâng cao hiệu quả công tác tạm giữ, tạm giam phục vụ điều tra, xử lý tội phạm

Ngày 11/1, Bộ Công an đã tổ chức Hội nghị triển khai công tác tạm giữ, tạm giam năm 2023. Đại tướng Tô Lâm, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an chủ trì Hội nghị.

Dự Hội nghị có: Thượng tướng Lương Tam Quang, Uỷ viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an, Thủ trưởng Cơ quan ANĐT Bộ Công an; Thiếu tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, Thủ trưởng Cơ quan Thi hành án hình sự Bộ Công an; Trung tướng Nguyễn Văn Phục, Cục trưởng Cục Cảnh sát Quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng; đại diện lãnh đạo các cơ quan chức năng thuộc Bộ Công an...

Hội nghị được tổ chức trực tuyến từ điểm cầu Bộ Công an đến Công an các tỉnh, thành phố trong cả nước. Dự Hội nghị tại các điểm cầu có các đồng chí: Giám đốc, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan ANĐT; Thủ trưởng Cơ quan CSĐT; Thủ trưởng Cơ quan Thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh; Thủ trưởng Cơ quan điều tra Công an cấp huyện; đại diện lãnh đạo các phòng nghiệp vụ.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long khẳng định đây là hội nghị rất quan trọng để đánh giá thực trạng tình hình, những kết quả đã đạt được trong công tác quản lý tạm giữ, tạm giam thời gian qua, đồng thời cũng thẳng thắn nhìn nhận những vấn đề còn tồn tại, hạn chế, bất cập, cũng như những khó khăn, vướng mắc trong công tác này để cùng thống nhất những giải pháp khắc phục, nâng cao hiệu quả công tác quản lý tạm giữ, tạm giam trong thời gian tới.

“Công tác tạm giữ, tạm giam có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong chuỗi hoạt động tư pháp gồm điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, trong phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và trong tiến trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền. Việc áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giữ, tạm giam nhằm đảm bảo cho hoạt động thu thập chứng cứ trong giai đoạn điều tra được kịp thời, nhanh chóng, đúng quy định của pháp luật; phục vụ hiệu quả việc điều tra, mở rộng vụ án, làm rõ đối tượng chủ mưu, cầm đầu, nhất là các vụ án lớn, nghiêm trọng, dư luận xã hội quan tâm, các vụ án do Trung ương chỉ đạo, góp phần quan trọng trong công tác bảo đảm ANTT, an toàn xã hội, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm” – Thứ trưởng Nguyễn Văn Long nhấn mạnh.

Đồng chí Thứ trưởng cho biết, những năm qua, Đảng uỷ Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an đã rất quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành nhiều chủ trương, giải pháp quan trọng để xây dựng lực lượng Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam hoàn thiện, lớn mạnh, nhất là đầu tư về con người, nguồn lực, cơ sở vật chất phục vụ giam giữ. “Tôi đề nghị các đồng chí với tinh thần nghiêm túc, trách nhiệm, thẳng thắn, chỉ rõ nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm, đề ra những giải pháp thiết thực trong thời gian tới. Trên cơ sở đó, lãnh đạo Bộ sẽ có những chỉ đạo kịp thời, với quyết tâm tạo chuyển biến mạnh mẽ, sâu sắc, toàn diện trong công tác quản lý tạm giữ, tạm giam, xây dựng lực lượng Cảnh sát tạm giữ, tạm giam thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết 12 của Bộ Chính trị” – Thứ trưởng Nguyễn Văn Long yêu cầu.

Tại hội nghị, Trung tướng Nguyễn Văn Phục đã báo cáo kết quả công tác tạm giữ, tạm giam năm 2022 và nhiệm vụ công tác năm 2023... Trong năm 2023, lực lượng Cảnh sát tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự đề ra 7 nhiệm vụ công tác trọng tâm, trong đó làm tốt công tác tham mưu; chỉ đạo, hướng dẫn Công an các địa phương giải quyết các vướng mắc trong công tác quản lý, thực hiện chế độ, chính sách đối với can phạm nhân; đảm bảo an toàn các cơ sở giam giữ, phục vụ hiệu quả công tác điều tra, xử lý tội phạm, thi hành án.

Tại hội nghị, dưới sự điều hành của Thứ trưởng Nguyễn Văn Long, đại diện Công an các đơn vị, địa phương đã tham luận về tình hình, kết quả công tác quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam tại đơn vị; phân tích, xác định rõ những tồn tại, hạn chế, chỉ rõ nguyên nhân, rút ra những bài học kinh nghiệm và đề ra những giải pháp khắc phục khả thi, thiết thực trong thời gian tới.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, việc phối hợp giữa cơ quan điều tra và cơ quan giam giữ vô cùng quan trọng, phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm ANTT. Đồng chí Bộ trưởng đã biểu dương, đánh giá cao kết quả công tác tạm giữ, tạm giam trong thời gian qua. “Các đồng chí đã kịp thời tham mưu hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật về công tác tạm giữ, tạm giam, có thể nói đến nay hành lang pháp lý trong công tác này đã cơ bản đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, ổn định, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, cải cách hành chính ở nước ta, phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Cục Cảnh sát Quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự tại cộng đồng đã chủ động nắm chắc, phân tích dự báo sát tình hình, kịp thời tham mưu cho Đảng uỷ Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ ban hành nhiều chủ trương, giải pháp và tổ chức thực hiện hiệu quả công tác” – đồng chí Bộ trưởng nêu rõ.

Đồng chí Bộ trưởng cũng đánh giá cao việc tổ chức tiếp nhận, phân loại, bố trí giam giữ nghiêm ngặt, chặt chẽ; duy trì canh gác, bảo vệ, tuần tra, kiểm soát; tổ chức tốt chế độ chính sách đối với người bị tạm giữ, tạm giam, làm tốt công tác phòng, chống các loại dịch bệnh; công tác phối hợp giữa cơ sở giam giữ với cơ quan điều tra, các cơ quan tố tụng với các bộ, ban, ngành, chính quyền chặt chẽ, phục vụ hiệu quả hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án. Hệ thống bộ máy làm công tác được kiện toàn theo hướng chuyên môn, tập trung, thống nhất. “Các đồng chí đã rất tích cực, chủ động trong tham mưu, đề xuất Chính phủ, Bộ Công an triển khai các đề án, dự án, từng bước hoàn thiện cơ sở vật chất phục vụ công tác quản lý, giam giữ” – Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh. 

Bộ trưởng Tô Lâm cũng nêu rõ những nhược điểm, tồn tại, hạn chế của công tác thi hành tạm giữ, tạm giam trong thời gian qua; nhấn mạnh cần xử lý nghiêm các vi phạm; yêu cầu các đơn vị chức năng phối hợp với Cục Cảnh sát Quản lý tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự khắc phục ngay những tồn tại, hạn chế trong thời gian tới, đồng thời nêu rõ những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đối với công tác Công an; cho biết nhiệm vụ của công tác quản lý tạm giữ, tạm giam nặng nề phức tạp hơn, yêu cầu thời gian tới lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp phải có chuyển biến rõ rệt trong nhận thức về vị trí, vai trò, tính chất, tầm quan trọng của công tác tạm giữ, tạm giam; đề cao trách nhiệm và ý thức tuân thủ pháp luật, siết chặt kỷ cương, kỷ luật, quy chế làm việc, quy trình công tác. Bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của cấp uỷ các cấp, sự quản lý, điều hành tập trung, thống nhất của lãnh đạo, chỉ huy với công tác tạm giữ, tạm giam. Người đứng đầu Công an các đơn vị, địa phương phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc thực hiện nghiêm túc công tác quản lý tạm giam. “Tôi yêu cầu, ngay từ năm 2023 và các năm tiếp theo, mỗi đồng chí Giám đốc phải kiểm tra trại tạm giam ít nhất 2 lần/tháng; Trưởng Công an cấp huyện kiểm tra nhà tạm giữ ít nhất 2 lần/tháng” – Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Tô Lâm yêu cầu làm tốt công tác tham mưu, xây dựng thể chế, pháp luật, thường xuyên rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật, phối hợp với Viện KSND Tối cao và các Cơ quan điều tra nhằm giải quyết khó khăn, vướng mắc trong thực hiện thi hành tạm giữ, tam giam.

 Thực hiện tốt công tác quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam, từ khâu tổ chức tiếp nhận người bị tạm giữ, người bị tạm giam, thực hiện phân loại và tổ chức giam giữ theo đúng quy định của pháp luật; chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa, phát hiện ngăn chặn các đối tượng trốn, tự sát, thông cung. Thực hiện nghiêm túc các kiến nghị, kháng nghị của Viện KSND các cấp trong công tác. Chủ động biện pháp phòng ngừa. Tăng cường kiểm tra đột xuất các trại tạm giam, kịp thời phát hiện vi phạm, đề xuất lãnh đạo Bộ xử lý; chú trọng công tác điều tra nghiệp vụ cơ bản. Nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả phối hợp chặt chẽ, hiệp đồng chiến đấu giữa Bộ Công an với các bộ, ban, ngành có liên quan trong công tác tạm giữ, tạm giam. Công tác nghiệp vụ cơ bản phải được chú trọng nâng cao chất lượng hiệu quả, đi vào thực chất. Thực hiện đúng, đầy đủ chế độ chính sách với can phạm, đảm bảo công khai, minh bạch, góp phần tác động tích cực đến tư tưởng của đối tượng. Tăng cường đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục đối tượng. Thực hiện nghiêm chế độ thông tin, báo cáo phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành.

Tăng cường củng cố tiềm lực tài chính, hậu cần kỹ thuật, đảm bảo yêu cầu công tác tạm giữ, tạm giam. “Tôi yêu cầu Cục Kế hoạch và Tài chính và các đơn vị chức năng ưu tiên kinh phí để đầu tư, xây dựng, cải tạo cơ sở vật chất phục vụ công tác tạm giữ, tạm giam, góp phần hạn chế các rủi ro, áp lực đối với CBCS thực hiện nhiệm vụ” – Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh và yêu cầu Công an các đơn vị, địa phương khẩn trương rà soát quy hoạch đất xây dựng các cơ sở giam giữ, chủ động huy động các nguồn lực trong đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các nhà tạm giữ, tạm giam. Đồng chí Bộ trưởng cũng chỉ đạo cụ thể từng đơn vị trong việc tiếp tục nghiên cứu đề xuất quy hoạch tổng thể các cơ sở giam giữ; có lộ trình trang bị phương tiện, thiết bị kỹ thuật phục vụ công tác.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng công tác tham mưu chiến lược, công tác dự báo tình hình, không để xảy ra tình huống đột xuất, bất ngờ, bị động. Tăng cường, củng cố tiềm lực tài chính, hậu cần, kỹ thuật bảo đảm yêu cầu công tác tạm giữ, tạm giam…

Đối với yêu cầu xây dựng lực lượng Cảnh sát quản lý tạm giữ, tạm giam thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết số 12 của Bộ Chính trị, Bộ trưởng yêu cầu cấp uỷ, tổ chức đảng các cấp, đơn vị, người đứng đầu đơn vị và CBCS phải nâng cao nhận thức, xác định đúng đắn, đầy đủ về vai trò, vị trí, tầm quan trọng và trách nhiệm của từng tập thể, cá nhân trong thực hiện Nghị quyết số 12 cũng như các Nghị quyết chuyên đề của Bộ Công an…

“Các đồng chí phải tập trung tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ thường xuyên cho cán bộ. Cán bộ nào làm tốt nhiệm vụ được điều động, bổ nhiệm” – Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh và nêu rõ, Công an các đơn vị, địa phương tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện tốt Điện chỉ đạo của Bộ về đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, đảm bảo an ninh, trật tự Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, chăm lo đầy đủ chế độ chính sách cho CBCS và can phạm nhân theo đúng quy định, đảm bảo tuyệt đối an ninh, an toàn cho các cơ sở giam giữ trong dịp Tết.